Μπορεί όλοι οι τρόποι και όλα τα δολώματα να ψαρεύουν όλες τις εποχές του χρόνου, όμως η κάθε εποχή έχει τους δικούς της τρόπους και τις δικές της τεχνικές που αποδίδουν περισσότερο αλλά και τα δολώματα αυτά που είναι πιο αποτελεσματικά. Εμείς προκειμένου να βοηθήσουμε όσο μπορούμε περισσότερο τους φίλους ψαράδες και κυρίως τους νέους στον χώρο, προσπαθούμε να δώσουμε σε κάθε εποχή αυτούς τους τρόπους κι αυτά τα δολώματα που αποδίδουν τα μέγιστα.
Έχουμε αφήσει πίσω τα κρύα του χειμώνα, διανύουμε την άνοιξη, πηγαίνουμε προς το καλοκαίρι και παρατηρούμε ότι στη θάλασσα όλα αλλάζουν. Τα νερά ζεσταίνουν με γοργό ρυθμό, τα ψάρια αρχίζουν και γιαλώνουν και μάλιστα πηγαίνουν στη γόνιμη περίοδο, την περίοδο της αναπαραγωγής. Κάποια λίγο νωρίτερα ενώ κάποια άλλα λίγο αργότερα. Άλλωστε όπως όλοι γνωρίζουμε το μήνα Μάιο θεωρεί και ο νομοθέτης ότι είναι η βασική περίοδος αναπαραγωγής των ψαριών και για αυτό απαγορεύει το ψαροτούφεκο αλλά και το παραγάδι. Αυτό όμως μόνο για τον ερασιτέχνη ψαρά, λες και ο ερασιτέχνης είναι αυτός που πιάνει τα αυγωμένα ψάρια και ο επαγγελματίας όχι. Ένα θέμα μεγάλο που δεν είναι η ώρα να το αναλύσουμε εδώ αφού αυτό που θα μας απασχολήσει σε αυτό το άρθρο είναι η μετάβαση και προσαρμογή των τεχνικών μας στην εποχή που διανύουμε.
Από αρχές της άνοιξης παρατηρείται μια μεταστροφή, ή αν θέλετε μια ελάττωση της προτίμησης των ψαριών στις παραλλαγές της συρτής με δόλωμα ζωντανό και μια αύξηση στους τρόπους όπου χρησιμοποιούνται τεχνητά δολώματα. Ο φύλακας, που μας έδινε πολλά και καλά ψάρια όλο το Φθινόπωρο και το χειμώνα, τώρα αρχίζει να παραχωρεί σιγά-σιγά τη θέση του στη συρτή βυθού (στα ρηχότερα κομμάτια) και στο jigging (στα πιο βαθιά). Τα ψάρια, δεν αρπάζουν εύκολα το ζωντανό δόλωμα, αλλά προτιμούν το ψεύτικο το οποίο κινείται με σχετικά μεγάλη ταχύτητα. Είναι τυχαίο αυτό; Σίγουρα όχι! Και αν αυτό δεν είναι ιδιαίτερα έντονο αρχές της άνοιξης, γίνεται εντονότερο στα μέσα και ακόμη πιο έντονο το Μάη. Μπορεί δυο ψαράδες να ψαρεύουν δίπλα-δίπλα, ο ένας με ζωντανό και ο άλλος με τεχνητό, και ο πρώτος να μην παίρνει τσιμπιά ενώ ο άλλος να βγάζει συνέχεια ψάρια. Γιατί συμβαίνει αυτό; Η εξήγηση είναι αρκετά απλή.
Τα ψάρια την εποχή αυτήν αυγώνουν και δεν έχουν όρεξη για φαγητό. Οι επιθέσεις τους στα τεχνητά δεν έχουν σχέση με την τροφή, μα κυρίως για «χωροταξικούς κανόνες». Το καθένα έχει το δικό του χώρο, τον οποίο προσπαθεί να προστατεύσει από τους επίδοξους ανταγωνιστές. Καθώς το τεχνητό περνά κοντά του, μοιάζει με εισβολέα και πρέπει υποχρεωτικά να εκδιωχτεί. Γι αυτό το λόγο, παρατηρούμε πιο πολλές επιθέσεις σε τεχνητά με έντονο χρωματισμό, ενώ επίσης διαπιστώνουμε ότι τα αγκιστρώματα των ψαριών είναι τα περισσότερα επιπόλαια και όχι σίγουρα. Μέχρι τα μέσα περίπου του Απρίλη, τα ψάρια που αναζητούσαμε τόσο με τη συρτή βυθού όσο και με άλλες τεχνικές, βρισκόντουσαν ακόμη σε αρκετά μεγάλο βάθος και χρειαζόμασταν αρκετά βαρίδια στην αρματωσιά μας προκειμένου να κατεβάσουμε το δόλωμά μας χαμηλά. Τώρα όμως που τα νερά αρχίζουν και ζεσταίνουν τα ψάρια πλησιάζουν την ακτογραμμή και η προσέγγισή τους είναι σαφώς ευκολότερη.
Τα τεχνητά έντονου χρωματισμού όπως πορτοκαλί, κίτρινο, πράσινο ανοικτό, δουλεύουν καλύτερα τώρα και ίσως αυτό να οφείλεται στον καλύτερο οπτικό εντοπισμό τους στα σκοτεινά ακόμη νερά, μιας και τα ψάρια αναγνωρίζουν και επιτίθενται ευκολότερα στον παρείσακτο εισβολέα. Όσο πιο έντονο χρώμα έχει το τεχνητό μας, τόσο καλύτερο αποδεικνύεται για αυτήν την εποχή. Όταν αργότερα καλοκαιρέψει, τα ψάρια αποχύσουν και ανέβουν στην πολύ ρηχή ζώνη, τότε θα τα αντικαταστήσουμε με σκουρότερους χρωματισμούς, γιατί θα πάψουν να αποδίδουν.
Βλέπετε, η κάθε εποχή έχει τις δικές της μικρές - αλλά πολύ σημαντικές για το αποτέλεσμα - λεπτομέρειες και ο ψαράς πρέπει να τις παρατηρεί και να τις γνωρίζει, αν θέλει συνεχείς και όχι σποραδικές επιτυχίες. Το μπακακάκι και το μολύβι φύλακας έδιναν σπουδαίες ψαριές το φθινόπωρο και το πρώτο διάστημα του χειμώνα, αλλά την άνοιξη έχουν περιέλθει σε δεύτερη μοίρα, μιας και τα αποτελέσματα των εποχιακών ψαριών με αυτές τις τεχνικές δε μπορούν σε καμιά περίπτωση να συναγωνιστούν τις επιτυχίες των τεχνητών. Ο ψαράς-γνώστης όλων των τεχνικών, χρησιμοποιεί την πλέον κατάλληλη σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα και καταφέρνει να έχει πάντα αξιοζήλευτα αποτελέσματα. Για αυτό, καλό είναι οι νεώτεροι να μην ενθουσιάζονται με κάποια τεχνική επειδή δίνει ψάρια για ένα μήνα, αλλά να μαθαίνουν όσες περισσότερες μπορούν, χρησιμοποιώντας την κατάλληλη για κάθε εποχή.
Τα μαυρόψαρα αρπάζουν τα δολώματά μας καλύτερα τις πρώτες πρωινές και απογευματινές ώρες.
Το διώξιμο του παρείσακτου «εισβολέα»
Τα ψάρια, ζευγαρώνουν και αυγώνουν αυτήν την εποχή και το καθένα καταλαμβάνει και οριοθετεί ως δικό του ένα συγκεκριμένο χώρο του βυθού, μέχρι να γεννήσει τα αυγά του. Οτιδήποτε περάσει κοντά του, θεωρείται εισβολέας και πρέπει να διωχτεί. Έτσι, έχουμε το φαινόμενο να ορμούν τα ψάρια στο μεγάλο τεχνητό με τα έντονα χρώματα το οποίο ξεχωρίζει από πολύ μακριά, για να το διώξουν από την περιοχή τους. Τα χτυπήματα είναι συνήθως επιπόλαια μιας και γίνονται για εκφοβισμό και όχι για εξασφάλιση τροφής. Αν τώρα βασιστούμε στη θεωρία του εισβολέα, αυτό που θα προσέξουμε είναι η χρησιμοποίηση ιδιαίτερα ογκωδών και «φανταχτερών» δολωμάτων. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πολύ απλά, ότι θα επιλέξουμε μεγάλα τεχνητά, με πολύ έντονα χρώματα (όπως πχ. κίτρινο, πορτοκαλί, πρασινοκίτρινο, φωσφοριζέ) και με μεταλλική γλώσσα στη συρτή, για να αντανακλά το ψαράκι μας τις ακτίνες του ήλιου έντονα και σε μεγάλη απόσταση.
Επίσης, επειδή τα ψάρια δεν χτυπούν το δόλωμα για να το φάνε αλλά για να το διώξουν, με συνέπεια επιπόλαια και όχι σίγουρα αρπάγματα, χρειάζεται μεγάλη προσοχή στο χειρισμό τους μέχρι να αναλάβει ο γάντζος το ανέβασμα στο σκάφος. Δεν πρέπει να τους δώσουμε ποτέ περιθώρια χαλαρώματος, τα οποία μπορεί να τους προσφέρουν την κατάλληλη ευκαιρία για να απαλλαχθούν από τα αγκίστρια. Όσοι γνωρίζουμε κομμάτια που κρατούν ψάρια αυτήν την εποχή, θα πρέπει να θυμόμαστε ότι αυτά τα κομμάτια είναι γνωστά και στους επαγγελματίες ψαράδες, οι οποίοι ρίχνουν τα χοντρά μανωμένα τους δίχτυα, για να πιάσουν συγκεντρωμένα τα ετοιμόγεννα ψάρια. Μάλιστα, το φαινόμενο αυτό είναι ιδιαίτερα έντονο σε ξέρες αρκετά μακρινές από την ακτή, αφού εκεί τα ψάρια πάνε και τρίβονται -από ότι λέγεται- για να αποχύσουν. Έτσι, τα χοντρά δίχτυα είναι σύνηθες φαινόμενο και θα πρέπει να ελέγχουμε καλά την περιοχή προτού αμολήσουμε την αρματωσιά μας. Η ύπαρξη καλαδουριών είναι μια ένδειξη, αλλά καλύτερα είναι να επισκεφτούμε ένα τέτοιο κομμάτι τις πρώτες μεσημβρινές ώρες, όταν τα δίχτυα δεν έχουν πέσει ακόμα. Τις πρωινές και τις απογευματινές ώρες, μπορούμε να δοκιμάσουμε σε διαφορετικούς βυθούς. Τα ψάρια και ιδιαίτερα οι συναγρίδες, κυκλοφορούν παντού όσο είναι μέρα και μπορεί να τα συναντήσουμε ακόμα και στο πιο απίθανο σημείο, όπως είναι πχ. η λάσπη και η φυκιάδα.
Η άνοιξη και οι αρχές του καλοκαιριού αποτελούν το καλύτερο διάστημα για τεχνητά δολώματα και οι vertical τεχνικές όπως το slow, το inchiku, το κλασσικό jigging αλλά και το tai rubber έχουν την τιμητική τους.
Πηγαίνοντας στο καλοκαίρι
Η άνοιξη, θεωρείται από τους περισσότερους ψαράδες σαν η καλύτερη εποχή για συρτή βυθού και δεν έχουν άδικο. Τα ψάρια έχουν σταματήσει να αρπάζουν τα ζωντανά και νωπά δολώματα, αλλά δε διστάζουν να επιτεθούν σε οποιοδήποτε τεχνητό περάσει κοντά τους. Κίνητρο των επιθέσεων όπως είπαμε και πιο πάνω δεν είναι η εξασφάλιση τροφής, αλλά η προστασία του χώρου τους από παντός είδους παρείσακτους εισβολείς, γι’ αυτό και τα μεγάλα τεχνητά αποδεικνύονται «θαυματουργά» δολώματα. Μέχρι και τα μέσα του Μάη ή όσο ακόμα ψαρεύουμε βαθιά, θα προτιμούμε τους έντονους χρωματισμούς, ενώ από τις αρχές του Ιούνη ή όποτε μετακομίσουμε στη ρηχή ζώνη, θα δώσουμε «ψήφο εμπιστοσύνης» σε πιο σκουρόχρωμα και ίσως λίγο μικρότερα τεχνητά. Βλέπετε, η κάθε εποχή έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες και αν τις γνωρίζουμε, το ψάρεμά μας απλοποιείται και η επιτυχία είναι πολύ πιο πιθανή.
Στην μεταβατική εποχή που διανύουμε, η άνοδος της θερμοκρασίας περιβάλλοντος έχει σα φυσικό επακόλουθο την αύξηση της θερμοκρασίας των υδάτων. Κι αν αυτό για κάποιους δε σημαίνει τίποτα, για τους συρταδόρους ψαράδες αποτελεί την έναρξη της καλοκαιρινής περιόδου, η οποία χαρακτηρίζεται από το ανέβασμα των ψαριών στη ρηχή, παράκτια ζώνη. Ξεκινάμε να τα αναζητούμε από τα σαράντα μέτρα στις αρχές του Μάη, ανεβαίνοντας σταδιακά ακόμη και μέχρι τα είκοσι τις πρώτες μέρες του Ιούνη. Τα δολώματά μας δεν είναι ιδιαίτερα φωτεινά, όπως συμβαίνει τους προηγούμενους μήνες. Κυρίαρχα χρώματα το γαλάζιο, το πράσινο και το μαύρο. Η πλαστική γλώσσα θα δουλέψει καλύτερα στα μαύρα, ενώ η μεταλλική στις συναγρίδες. Μάλιστα θα διαπιστώσουμε μια διαφορετική συμπεριφορά μαυρόψαρων και συναγρίδων.
Τα μαυρόψαρα θα αρπάζουν τα δολώματά μας καλύτερα τις πρώτες πρωινές και απογευματινές ώρες, ενώ οι συναγρίδες όταν ο ήλιος βρίσκεται καταμεσής στον ουρανό. Όσο ο ήλιος είναι ψηλά, τραβάμε με ταχύτητα γύρω στα 3 με 4 μίλια, όταν όμως γείρει προς τη δύση, η ταχύτητα μικραίνει και κυμαίνεται από 2,8 έως 3 μίλια. Το καλαμαράκι αποδεικνύεται ένα από τα καλύτερα δολώματα για στήρες και σφυρίδες, ενώ οι συναγρίδες θα προτιμήσουν το κλασικό ψαράκι. Ο ηλεκτρικός μηχανισμός σταματά να μας είναι απαραίτητος όσο ρηχαίνουμε, και η λεκάνη έρχεται να πάρει τη θέση του. Τα δύο παράμαλλα μπορούν να βρουν εφαρμογή, αφού τα ψάρια είναι κοπαδιαστά. Δεν ξεχνάμε το κάτω να έχει μεγάλο βύθισμα και μικρό παράμαλλο, ενώ το επάνω μικρό βύθισμα και μεγάλο παράμαλλο. Ο κρίκος σύνδεσης, θα μας βοηθήσει να συνδέσουμε τα δύο παράμαλλα των τεχνητών με το παράμαλλο της αρματωσιάς μας.
Τέλος της άνοιξης θα επιλέξουμε μεγάλα τεχνητά, με πολύ έντονα χρώματα (όπως πχ. κίτρινο, πορτοκαλί, πρασινοκίτρινο, φωσφοριζέ) και με μεταλλική γλώσσα αν ψαρεύουμε συρτή, για να αντανακλά το ψαράκι μας τις ακτίνες του ήλιου έντονα και σε μεγάλη απόσταση.
Συρτή Βυθού κι Ανέβασμα ψαριών
Όσοι ασχολούμαστε αρκετά χρόνια με τη συρτή βυθού, γνωρίζουμε ότι στο τέλος Μαΐου με αρχές Ιουνίου, η πλειοψηφία των μεγάλων ψαριών όπως οι συναγρίδες, οι στήρες, οι σφυρίδες και οι ροφοί, πραγματοποιούν μια ομαδική μετακίνηση. Αφήνουν για κάποιους μήνες τα βαθιά σημεία όπου βρίσκονταν έως τότε και μετακομίζουν στο γιαλό. Το πότε ακριβώς θα γίνει αυτό, δεν είναι κάτι το συγκεκριμένο κι εξαρτάται από πολλές παραμέτρους, με κύριο παράγοντα επιρροής τις καιρικές συνθήκες της συγκεκριμένης περιοχής. Τι σημαίνει αυτό;
Τα ψάρια μπορεί να έρχονται ρηχά, αλλά έχουν ακόμα εικόνες και παραστάσεις από τα βαθιά. Εκεί, δεν τα ενοχλούσε σχεδόν τίποτε και είχαν αποκτήσει αίσθημα σιγουριάς κι ασφάλειας. Ερχόμενα όμως στα ρηχά τα πράγματα διαφέρουν, αφού πολλοί είναι αυτοί οι οποίοι θα επιχειρήσουν να τα παγιδέψουν. Εμείς οι ερασιτέχνες ψαράδες με τις συρτές μας, αλλά και οι επαγγελματίες με τα παραγάδια τους και τα χοντρά δίκτυα. Βέβαια, όσο καλοκαιρεύει, τα δίκτυα εξαφανίζονται και μένουν μόνο τα παραγάδια. Τα ψάρια αποχύνουν και είναι αρκετά πεινασμένα, με αποτέλεσμα να μουντάρουν στα δολώματα χωρίς ενδοιασμούς και αναστολές, όπως συνέβαινε άλλες εποχές.
Όποιος τα πετύχει πρώτος θα έχει μια πολύ πλούσια ψαριά, που θα τη θυμάται για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Σύντομα όμως τα ψάρια θα προσαρμοστούν στην νέα πραγματικότητα, θα μάθουν τις πιθανές παγίδες και θα συσχετίσουν χρώματα και σχήματα δολωμάτων, με γεγονότα υπεύθυνα για τον αποδεκατισμό της αγέλης τους. Επόμενο είναι λοιπόν ότι θα εξετάζουν περισσότερο και θα το διπλοσκέπτονται πριν επιτεθούν στο δόλωμα. Άρα, αν θέλουμε κι εμείς να έχουμε μια τέτοια πλούσια ψαριά, θα πρέπει να πετύχουμε τα ψάρια τις πρώτες μέρες του ανεβάσματός τους. Επειδή δε γνωρίζουμε τη συγκεκριμένη μέρα του ανεβάσματος, ψαρεύουμε τακτικά σαρώνοντας τη ρηχή ζώνη με τα δολώματά μας.
Τα ψάρια θα επισκεφτούν πρώτα σημεία με κρεμαστά νερά, γι’ αυτό τα κρατάμε πάντα μέσα στην πορεία μας. Άλλα σημεία είναι οι μεσοπέλαγες ξέρες, οι κοφτοί κάβοι και ο βυθός με τα μεγάλα μονόπετρα και τα κατρακύλια. Σε περίπτωση που βρούμε τα ψάρια, κοιτάμε να πιάσουμε κάποια από αυτά απλά για να το ευχαριστηθούμε κι όχι για να ξεκληρίσουμε όλο το κοπάδι. Με ορθολογιστική διαχείριση των ψαρότοπων, θα έχουμε και την επόμενη μέρα κάτι ακόμα να πιάσουμε. Αν δεν πέσουν μαζί με εμάς κι άλλοι ψαράδες να ενοχλήσουν τα ψάρια, τότε αυτά θα εξακολουθήσουν να βρίσκονται στη συγκεκριμένη περιοχή για αρκετό χρονικό διάστημα ακόμα.
Οι συναγρίδες αρπάζουν τα δολώματά μας καλύτερα όταν ο ήλιος βρίσκεται καταμεσής στον ουρανό.
Slow-Inchiku-Jigging
Η άνοιξη και οι αρχές του καλοκαιριού αποτελούν το καλύτερο διάστημα για τεχνητά δολώματα και οι vertical τεχνικές όπως το slow, το inchiku, το κλασσικό jigging αλλά και το tai rubber έχουν την τιμητική τους. Την άνοιξη γιατί τα ψάρια είναι αυγωμένα και ορμούν στα μεγάλα και με έντονο χρωματισμό τεχνητά που κινούνται αρκετά γοργά στην περιοχή τους κι αργότερα αρχές καλοκαιριού που αποχύσουν θα αρπάζουν το οποιοδήποτε τεχνητό, είτε αυτό είναι μικρό είτε μεγάλο για να χορτάσουν τις ορέξεις τους. Βέβαια τα μικρά τεχνητά και με χρωματισμό που μοιάζουν με μικρόψαρο ή καλαμαράκι υπερέχουν και καλό είναι να χρησιμοποιούμε αυτά για να αυξήσουμε το μέγιστο της απόδοσης.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Όσο είναι ακόμη άνοιξη ή τα ψάρια αυγωμένα, επιχειρούμε να τα ψαρέψουμε σε ένα σχετικά μεσαίο βάθος με μεγάλα τεχνητά δολώματα και μάλιστα έντονου χρωματισμού και με μεγάλη σχετικά ταχύτητα. Αργότερα προς τις αρχές καλοκαιριού, που αυτά αποχύσουν, θα τα αναζητήσουμε ρηχότερα με τεχνητά πιο μικρού μεγέθους και με χρώματα πιο «σκοτεινά» και με αργές κινήσεις. Βέβαια το κάθε ψάρι αλλά και η κάθε περιοχή έχει το δικό του διάστημα που μεταβάλλεται είτε μετακινώντας προς τα εμπρός είτε προς τα πίσω. Εμείς που ψαρεύουμε στη δικιά μας περιοχή παρατηρούμε τις συνήθειες των ψαριών και ανάλογα προσαρμοζόμαστε σε αυτά.