Δεν θα αργούσε η στιγμή που θα ερχόταν για να αναφερθώ στο καλαμάρι. Σε αυτό το υπέροχο δεκάποδο που ανήκει στα διβράχια μαλάκια. Το συναντάμε όλο το χρόνο σε διάφορα βάθη ανάλογα τη θερμοκρασία και από την βάρκα το κυνηγάμε με eging ή συρτή ή καθετή. Για αυτά θα μιλήσουμε σε αυτό το άρθρο για το πιο αγαπητό ίσως δόλωμα για ψάρια αλλά και για εμάς. Τρομερός μεζές που με καλή παρέα δημιουργούνται στιγμές αξέχαστες.
Για αρχή θα αναφερθώ στην ανατομία του καλαμαριού, στην περιγραφή του αλλά και σε γενικότερες πληροφορίες. Γιατί για να φτάσω να έχω την ικανότητα πια να μπορώ να πιάσω καλαμάρια χειμώνα - καλοκαίρι, άντλησα ότι πληροφορία υπήρχε στο διαδίκτυο και μπορούσα, για να αρχίσω να καταλαβαίνω την συμπεριφορά του και να το κυνηγήσω κατάλληλα. Πέρασαν περίπου 8 χρόνια ώστε να βρω που κυκλοφορεί όχι μόνο το χειμώνα αλλά και το καλοκαίρι. Και πλέον όλο το χρόνο μπορώ να πιάσω καλαμάρια. Είτε για δόλωμα ή για φαγητό. Όταν ανεβαίνει φυσικά η επιφανειακή θερμοκρασία νερών και τα φέρνουμε επάνω, μέσα σε λίγα λεπτά ψοφάνε. Ας ξεκινήσω από την αρχή όμως να τα πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Το καλαμάρι είναι δεκάποδο με τα δυο τα πλοκάμια του να είναι τα πιο μεγάλα και τα οποία χρησιμοποιεί για τις επιθέσεις του. Φέρουν βεντούζες με τις οποίες, όταν εκτοξεύει αυτά τα δυο πλοκάμια στη λεία,αυτές προσκολλώνται επάνω στο θήραμα.
Τα ενήλικα του είδους φτάνουν από 20 πόντους μέχρι 50 ή 60 πόντους. Αξιοσημείωτο τα πολύ μεγάλα μάτια που έχει. Στο δέρμα του υπάρχουν τα χρωμοφόρα κύτταρα που του επιτρέπουν να αλλάζει τα χρώματα που βλέπουμε. Από λευκό με μαύρες κουκκίδες να αλλάζει μέχρι το κόκκινο σκούρο χρώμα που όλοι έχουμε δει. Αυτές οι αλλαγές γίνονται τόσο ώστε να καμουφλαριστεί και να κυνηγήσει την λεία του αλλά και τόσο ώστε να δείξει αλλαγές στη συμπεριφορά του. Άλλο χρώμα έχει όταν θέλει να αμυνθεί, άλλο όταν φοβάται κλπ. Έχει τρείς καρδιές και στο εσωτερικό του βρίσκουμε ένα ασβεστολιθικό κέλυφος. Το στόμα του είναι σαν του παπαγάλου σχεδόν σε σχήμα. Φτιαγμένο από κερατίνη και εφόσον καλύψαμε σε γενικές γραμμές την περιγραφή του και λίγα λόγια για τον υπέροχο θηρευτή και ταυτόχρονα θήραμα ας πάμε να δούμε τρόπους αλίευσης από την βάρκα.
Τρόποι ψαρέματος
Όπως όλοι γνωρίζατε, τα καλαμάρια πιστεύαμε ότι υπάρχουν μόνο το χειμώνα. Τότε πλησίαζαν πολύ κοντά τις ακτογραμμές και μπορούσαμε να τα πιάσουμε με την μέθοδο της συρτής, της καθετής και με τέλος με eging τόσο από την ακτή όσο και από το σκάφος. Όσο ο καιρός όμως αρχίζει να ζεσταίνει, τα καλαμάρια αρχίζουν να μειώνονται και όλοι πιστεύαμε ότι χανόντουσαν και περιμέναμε τον επόμενο χειμώνα να τα ξαναπιάσουμε. Άρχισα πριν χρόνια όμως να αναρωτιέμαι. Μα είναι δυνατόν να χάνονται; Δεν μπορεί να εξαφανίζονται. Άρχισα και έψαχνα κομμάτια και διάφορους τόπους και αυτό άρχισε να γίνεται εμμονή. Έψαχνα στα 40 στα 50 μέχρι τα 150 μέτρα βάθος. Υπήρχαν και υπάρχουν ψαρέματα που πηγαίνω και μόλις βγάλω ένα ψάρι αν είμαι τυχερός μετά αρχίζω το ψαχτήρι ή σε τόπους που ίσως βαστάνε ψάρια ή σε ανεύρεση τόπων που κρατάνε καλαμάρια. Πολύ δύσκολο αλλά όχι ανέφικτο. Γιατί μην ξεχνάμε ότι οι καλύτεροι τόποι είναι αυτοί που τους γνωρίζει μόνο ένας.
Για να βρούμε λοιπόν κομμάτια που κρατάνε καλαμάρια χρειάζεται γνώση του πώς να διαβάζουμε το βυθόμετρο. Το βυθόμετρο θα μας δώσει πληροφορίες που αν τις αποκωδικοποιήσουμε θα αρχίσουμε να τις ερμηνεύουμε. Ψάχνουμε τραγάνες ή σηκώματα με ρεύματα όχι δυνατά που να μπορούν να φιλοξενούν κοπάδια από μικρόψαρα. Είτε αυτά λέγονται σαρδέλες ή γόπες ή μικρά σαφρίδια ή αθερίνα κλπ. Μας ενδιαφέρει να βρούμε την τροφή των καλαμαριών. Ακριβώς όπως στο βενζινάδικο. Αν πας σε βενζινάδικο θα δεις αυτοκίνητα. Έτσι και στη θάλασσα. Χειμώνας ή καλοκαίρι τα καλαμάρια είναι εκεί. Το μόνο που αλλάζει είναι τα μέτρα. Σε γενικές γραμμές τα βρίσκω το χειμώνα από το 1 μέτρο νερό μέχρι τα 90-100 μέτρα βάθος. Και το καλοκαίρι από τα 60 μέχρι τα 150 μέτρα βάθος.
Προσοχή όμως όταν αρχίσει και ζεσταίνει η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας και εμείς τα ψαρεύουμε στα 100 μέτρα βάθος, με το που τα φέρνουμε στη βάρκα αυτά ακαριαία ή σε λίγα λεπτά ψοφάνε γιατί δεν αντέχουν αυτή την θερμοκρασία. Σε συγκεκριμένα σημεία της Ελλάδας και του Αιγαίου αντέχουν και δεν ψοφάνε όλο το χρόνο. Οι τόποι λοιπόν που τα αναζητούμε θέλουμε να έχουν καλό ποσοστό οξυγόνου και επακόλουθο είναι να έχουμε κοπάδια από μικρόψαρα που με την σειρά τους θα φέρουν τα καλαμάρια να τα κυνηγήσουν. Μεγάλο κεφαλαίο αυτό το δεκάποδο. Μεγάλη ιστορία. Πολύ πονηρά και πολύ επιθετικά. Οι τρόποι που θα τα κυνηγήσουμε από τη βάρκα είναι eging ή καθετή ή συρτή.
Καθετή
Στη καθετή δολώνουμε 4 καλαμαριέρες ανά 40 εκατοστά ή 3 καλαμαριέρες ανά 70 εκατοστά με βαρίδια ανάλογα το βάθος. Από 100γρ μέχρι 200 γρ. Σε πετονιές από 40 χιλιοστά μέχρι 47 χιλιοστά μέσο όρο. Και την οποία αρματωσιά την συνδέουμε σε σένα νήμα από 0.18 μέχρι 0.22 μέσο όρο, ανάλογα τα εργαλεία που έχουμε. Συνήθως βάζουμε μηχανισμούς tai-rubber ή οριζοντίου τυμπάνου μεγέθους 2.500 το λιγότερο. Και το καλάμι μας αρκεί ένα απλό καλάμι για καλαμάρια ή καθετής ή tai-rubber που να μπορεί να δουλέψει βαρίδι από 100 μέχρι 200 γρ και να μην κρεμάει και να έχει τη δύναμη να ανταπεξέλθει σε μια φορτωμένη αρματωσιά με καλαμάρια. Ύψος από 1.60 μέχρι 2 μέτρα περίπου είναι ιδανικό. Προσωπικά προτείνω τα κοντά για περισσότερη ελευθερία χώρου μέσα στη βάρκα. Να μπορώ να γυρίσω και να κινηθώ πιο εύκολα και γρήγορα. Πιο «μανιτζέβελα» να το πω στην καθομιλουμένη. Στην τεχνικής της καθετής μπορούμε να τα κυνηγήσουμε και μέρα και νύχτα. Και αυτό είναι μεγάλο ατού για κάποιον που δεν μπορεί να μπει νύχτα μέσα στη θάλασσα. Αντιθέτως με τις άλλες 2 τεχνικές που θα δούμε παρακάτω.
Συρτή
Σε περίπτωση που κάποιος από εμάς έχει το χρόνο και μια υπέροχή βραδιά, μπορεί κάλλιστα να μην περιμένει να ξημερώσει. Αλλά αντιθέτως να χαρεί την ησυχία της νύχτας με ένα ζεστό καφεδάκι. Κάνοντας συρτή για καλαμάρια. Εδώ τώρα χρειάζεται την προσοχή μας. Καθώς είναι μια τεχνική που για να πετύχει χρειάζεται να ξέρουμε τις παραλίες καλά. Αλλιώς θα χτυπήσουμε σε κάποιο βράχο (αν υπάρχουν). Μέσα σε λίγες γραμμές θα σας πω πόσο εύκολη είναι αυτή η τεχνική. Τραβάμε τις ειδικές καλαμαρίερες συρτής με γλώσσα ή τα απλά « γουρουνάκια» που όλοι μας γνωρίζουμε, με ταχύτητες από 1.5 μίλι μέχρι 2.5 αναλόγως την περιοχή και τα ρέματα. Καθώς και ανάλογα με την επιθετικότητα των καλαμαριών και σαφώς και σε συνάρτηση με το φεγγάρι. Όλα παίζουν το ρόλο τους και κάθε περιοχή έχει τα δικά της. Δεν υπάρχει στάνταρ. Το βάθος που θα κυμανθούμε να κάνουμε αυτή τη συρτή, την επιφανειακή συρτή είναι από 3 μέχρι 6-7 μέτρα. Αν θέλουμε να πάμε σε βαθύτερα κομμάτια από 6 μέτρα μέχρι 10 μέτρα βάθος θα χρειαστεί να βάλουμε μια συρταρέλα πίσω από την αρματωσιά.
Η αρματωσιά είναι παράμαλλο από 0.37 μέχρι 0.50 χιλιοστά ανάλογα την ευαισθησία του όλου εξοπλισμού μας και στο μηχανισμό και το καλάμι αρκούν τα ίδια χαρακτηριστικά με της καθετής που έγραψα πιο πάνω.Το παράμαλλο θα έχει μήκος 1 οργιά το πολύ. Πιστεύω είναι αρκετό. Περισσότερο είναι υπερβολή και στην ένωση του νήματος με την πετονιά μπορούμε να βάλουμε μια συρταρέλα 50 ή 100 γραμμαρίων όταν θέλουμε να κατέβουμε λίγο πιο κάτω από τα 6 μέτρα. Πιο βαθιά εννοώ.. σε περίπτωση που στη ρηχή ζώνη δεν υπάρχουν καλαμάρια ή που δεν χτυπάνε. Δεν ξεχνάμε σε θολά νερά ή σε νύχτες με λίγο ή καθόλου φεγγάρι να φωτίζουμε τακτικά τις καλαμαριέρες. Υπάρχουν στο εμπόριο με φώσφορο ή UV για όλες τις χρήσεις και οι οποίες καλύπτουν όλες τις ανάγκες και σε όλους τους χρωματισμούς και σχέδια.
Κάποιο ιδιαίτερο μυστικό δεν υπάρχει. Δεν ισχύει ο κανόνας ότι καλαμάρια έχει όπου έχει φωτισμό. Τώρα που έχουν παγώσει τα νερά υπάρχουν σχεδόν μέχρι έξω και επειδή είναι εξαιρετικός θηρευτής, κάνει επίθεση σε όλες τις συνθήκες. Δεν είναι λίγες οι φορές που με την μέθοδο της συρτής τη νύχτα έχω ψαρέψει καλαμάρια στα πιο απίθανα σημεία με μηδέν φυσικό φωτισμό. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση γιατί υπήρχε το σκεπτικό ότι είναι καλύτερα κοντά σε λιμάνια ή σε λάμπες. Τελικά ήρθε η στιγμή που από το ψάρεμα τους είδα και έμαθα ότι δεν είναι πολλές φορές τα πράγματα όπως τα ακούμε σαν μύθους ή σαν ιστορίες. Χρειάζεται να έχουμε όρεξη και χρόνο και να δοκιμάζουμε και το απίθανο σε εισαγωγικά. Αυτό που νομίζαμε ότι δεν ισχύει μόνο μια δοκιμή από μεριά μας θα μας το πει με σιγουριά. Και δεν είναι λίγες οι φορές που οι δοκιμές εμένα προσωπικά με μαθαίνουν, με κάνουν να ζω στιγμές που σε άλλη περίπτωση αν είχα το μυαλό μου σε καλούπι δεν θα γινόταν τίποτα.
Eging
Ας δούμε όμως όταν για διάφορους λόγους δεν θέλουμε να κάνουμε ούτε τη συρτή τη νύχτα άλλα ούτε καθετή (μέρα ή νύχτα ) αλλά θέλουμε πιο ήρεμες καταστάσεις. Πιο σίγουρες και πιο χαλαρές. Όλοι ξέρουμε ότι κάνουμε eging από την ακτή. Ακριβώς το ίδιο μπορεί να γίνει και στη βάρκα. Όπου η στεριά θα είναι η βάρκα. Ακριβώς! Το μόνο που έχουμε να κάνουμε, είναι να πάμε σε βάθος 5 μέχρι 15 μέτρα. Να ρίξουμε άγκυρα και να αρχίσουμε να πετάμε τις καλαμαριέρες με το βαρίδι από κάτω στην κοιλία (γαρίδες) και να ξεκινήσουμε την γνωστή σε όλους τεχνική eging. Τα εργαλεία μας δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο αφού το κοινό καλάμι spinning που συνήθως κάνουμε καθετή είναι ιδανικό. Με μια προϋπόθεση όμως. Το σημείο που θα αποφασίσουμε να ρίξουμε, να ξέρουμε ότι κρατάει καλαμάρια και μετά όλα τα άλλα είναι εύκολα.
Πετάμε την καλαμαριέρα με βολή περιμετρικά στη βάρκα μας και πολλές φορές δεν προλαβαίνει καν να πατώσει. Αν πατώσει ξεκινάμε μικρά τινάγματα και μαζέματα σιγά σιγά και την ξαναφήνουμε να πάρει το δρόμο προς τον βυθό. Και ξανακάνουμε την ίδια διαδικασία. Δεν σταματάμε και συνεχίζουμε τις ίδιες κινήσεις. Ισχύει και εδώ ο φωτισμός στις καλαμαριέρες καθώς και οι κινήσεις. Κάθε τόπος έχει τα δικά του και χρειάζεται και από εμάς υπομονή και επιμονή. Είναι πολύ αποδοτικός και ξεκούραστος τρόπος. Δεν χρειάζεται να έχουμε συνεχώς το νου μας όπως στη συρτή ή σε μικρότερο βαθμό στη καθετή. Περνάει όμορφα η ώρα και δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα τις άλλες τεχνικές. Χαλαρά και αθόρυβα πίνουμε το καφέ μας και ψαρεύουμε. Και ειδικά σε μια από τις καλές και όμορφες νύχτες με φεγγάρι αυτές οι στιγμές μας αποζημιώνουν από το κρύο και την υγρασία που θα δεχτούμε όλο το βράδυ.
Έτσι σε ένα ακόμα άρθρο που φτάνει στο τέλος του, μέσα σε όλο το μήκος του είδαμε τεχνικές που μας καλύπτουν όλο το χρόνο. Δεν είναι κάτι δύσκολο όπως είδατε ή επιστημονικό. Χρειάζεται από εμάς όρεξη και υπομονή και να μας αρέσει να ψάχνουμε και να διασκεδάσουμε γενικότερα στο ψάρεμα, αλλά και ειδικότερα όταν ψαρεύουμε καλαμάρια. Προμηθευόμαστε καλαμαριέρες όλων των εταιριών και σε όλα τα χρώματα. Σιγά σιγά βέβαια, αλλά καλό είναι να γίνει. Δεν είναι λίγες οι φορές που αυτή η νοοτροπία με έχει σώσει στην κυριολεξία. Μέρες δύσκολες που τα καλαμάρια δεν ακουμπάν για κανέναν λόγο. Και εκείνες οι καλαμαριέρες οι ξεχασμένες στο πάτο στο βαλιτσάκι. Ναι εκείνες που ποτέ δεν έπιασαν ούτε ένα καλαμάρι, σήμερα ήρθαν να φέρουν τα πάνω κάτω. Ανεξήγητα φαινόμενα που σε όλους έχουν γίνει. Να είστε καλά. Ελπίζω και εύχομαι να περάσατε μαζί μου δημιουργικά τον χρόνο σας.
Καλά να είμαστε με υγεία πάνω από όλα. Και με αγάπη σε ότι και να κάνουμε!