Ένα ψάρι που θα το αναζητήσουμε σχεδόν αποκλειστικά με τη βαθιά καθετή, τουλάχιστον εμείς οι ερασιτέχνες ψαράδες, είναι ο μπαλάς. Και λέω εμείς οι ερασιτέχνες γιατί οι επαγγελματίες ψαράδες εκτός από την καθετή τον αναζητούν με χοντρά δολωμένα δίκτυα αλλά και παραγάδια.
Κάποτε οι θάλασσές μας ήταν γεμάτες από μπαλάδες. Το μεγάλο βάθος όπου ζούσαν σε συνδυασμό με τον άγριο τόπο όπου κατοικούσαν δεν επέτρεπαν σε πολλούς να τους αναζητήσουν. Όμως το «ευφυές» μυαλό του έλληνα επαγγελματία ψαρά που κατεβάζει ιδέες σκέφτηκε τον τρόπο. Βρήκε τα δολωμένα δίκτυα. Πρόκειται για δίκτυα κατασκευασμένα από νάιλον τα οποία τα καλάριζε ο ψαράς στους τόπους όπου κατοικούσαν οι μπαλάδες και τα άφηνε για μια, δυο ή και περισσότερες μέρες. Τα ψάρια που πιανόντουσαν πάνω λειτουργούσαν ως δόλωμα για τους μπαλάδες που πήγαιναν κοντά τους και μπερδευόντουσαν στα δίκτυα. Με αυτήν τη μέθοδο έβγαλαν τεράστιες ποσότητες από μπαλάδες όμως με ένα ρίσκο. Υπήρχε μεγάλη πιθανότητα το δίκτυ λόγω του ρέματος, της αγριάδας και του καιρού να έμενε κάτω στο βυθό. Και αν αυτό ήταν απώλεια για τον ψαρά, γινόταν ο καταστροφέας του συγκεκριμένου τόπου. Το δίκτυ που είχε μείνει στο βυθό ήταν νάιλον που δεν έλειωνε και λειτουργούσε συνεχώς ως παγίδα. Οι μπαλάδες πήγαιναν να φάνε τα πιασμένα ψάρια του δικτυού και πιανόντουσαν κι αυτοί με τη σειρά τους παριστάνοντας τώρα αυτοί το δόλωμα προσελκύοντας τους άλλους της περιοχής. Μια παγίδα που λειτουργούσε για μεγάλο χρονικό διάστημα, καταστρέφοντας όλο το κοπάδι και νεκρώνοντας τη συγκεκριμένη περιοχή.
Εξοπλισμός
Το ψάρεμα σε ένα βάθος που τις περισσότερες φορές ξεπερνά τα 200 μέτρα θέλει όπως καταλαβαίνετε έναν ιδιαίτερα εξειδικευμένο εξοπλισμό που δεν ταιριάζει ή αν θέλετε δεν είναι παρόμοιος με άλλους τρόπους ψαρέματος. Το καλάμι και ο μηχανισμός που χρησιμοποιούμε στην ρηχή και μεσαίου βάθους καθετή δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί εδώ. Ακόμη και αν η καθέλκυση, δηλαδή το αμόλημα και η κάθοδος της αρματωσιάς στο βυθό γίνει εφικτή, η ανέλκυση είναι από τρομερά δύσκολη μέχρι αδύνατη να πραγματοποιηθεί. Άρα πάμε αναγκαστικά σε έναν εξοπλισμό προσαρμοσμένο σε αυτό το ψάρεμα. Οι επιλογές μας είναι δύο με κάποιες παραλλαγές. Το καλάμι με έναν ηλεκτρικό μηχανισμό προσαρμοσμένο στο καλάμι και ο ηλεκτρικός μηχανισμός βαθιάς καθετής. Η πρώτη επιλογή είναι για αυτούς που επιθυμούν ένα πιο ελαφρύ εξοπλισμό που να πλησιάζει στον τρόπο της κλασικής καθετής με μόνη διαφορά την κίνηση του μηχανισμού και η δεύτερη επιλογή στους καθαρόαιμους βαθύτες.
Στο ψάρεμα με το καλάμι ο ψαράς έχει την αίσθηση του ψαριού, αφού το νοιώθει και το καταλαβαίνει. Το μέγεθος του βαριδιού είναι εκείνο που θα κάνει την αίσθηση αυτή εντονότερη ή όχι. Μεγάλο βαρίδι έχει γρήγορη κάθοδος της αρματωσιάς στο βυθό αλλά λιγότερη αίσθηση του ψαριού ενώ μικρότερο μολύβι έχει σαν αποτέλεσμα αργή κάθοδος της αρματωσιάς αλλά εντονότερη αίσθηση ψαρέματος. Ο κάθε ψαράς ανάλογα με το τι επιθυμεί κανονίζει το βάρος αυτό. Επίσης έχει τη δυνατότητα από κάποιο βάθος και μετά να κάνει χειροκίνητη την ανέλκυση της αρματωσιάς για ακόμη καλύτερη αίσθηση ψαρέματος. Στο ψάρεμα με ηλεκτρικό μηχανισμό βαθιάς καθετής ο ψαράς δεν κάνει στην ουσία τίποτα αφού το μηχάνημα φροντίζει για όλα. Πρόκειται για ένα πολύ πιο αποδοτικό και ξεκούραστο ψάρεμα με σχεδόν καθόλου αίσθηση ψαριού αφού αυτή περιορίζεται στο τσίμπημα και αν θέλετε στο κάρφωμα του ψαριού. Από εκεί και πέρα, το κουραστικό τμήμα της ανέλκυσης το κάνει με σιγουριά και άνεση το μηχάνημα. Εμείς το μόνο που μας μένει, είναι όταν έρθει η αρματωσιά μας στην επιφάνεια, να την ανεβάσουμε στο σκάφος μαζί με το όποιο ψάρι έχει πιαστεί.
Τόσο στο μηχανισμό καλαμιού όσο και στο μηχανισμό βαθιάς καθετής χρησιμοποιούμε νήμα και όχι πετονιά. Αυτό γίνεται και για να έχουμε καλύτερη αίσθηση της τσιμπιάς αλλά και να μειώσουμε τη διάμετρο. Στο καλάμι το νήμα του μηχανισμού είναι dyneema ενώ στον ηλεκτρικό μηχανισμό μπορεί να είναι dyneema ή Dacron. Στο dyneema κερδίζουμε σε διάμετρο όμως είναι πολύ πιο ακριβό από ότι το Dacron. Εσείς βάζετε κάτω τα δικά σας κριτήρια και επιλέγετε αυτό που σας ταιριάζει. Μη ξεχνάμε ότι και τα δυο είδη μηχανισμών για να λειτουργήσουν χρειάζονται ρεύμα και συνεπώς μπαταρία. Αν παίρνουν ρεύμα από τη μπαταρία του σκάφους τότε καλό είναι στο ανέβασμα να έχουμε ανοικτή τη μηχανή για να γεμίζει η μπαταρία και να μην αδειάσει. Οι πιο προνοητικοί και αυτοί που ασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με αυτό το ψάρεμα έχουν και δεύτερη μπαταρία που παίρνουν ρεύμα οι μηχανισμοί από αυτήν και η πρώτη είναι για να βάζουν μόνο μπροστά τη μηχανή του σκάφους τους.
Υπάρχουν και κάποιοι ψαράδες που χρησιμοποιούν χειροκίνητους μηχανισμούς γεμισμένους με νήμα ή χοντρή πετονιά ενώ κάποιοι άλλοι χρησιμοποιούν απλό καλάμι και μηχανισμό (όχι ηλεκτρικό). Το ψάρεμα με αυτόν τον εξοπλισμό μπορεί να πραγματοποιηθεί κάτω από κάποιες προϋποθέσεις, όμως δεν έχει καμιά σχέση με το ευχάριστο, ξεκούραστο κι αποδοτικό ψάρεμα των πρώτων δυο επιλογών. Συνήθως είναι η πρώτη εμπειρία στο συγκεκριμένο τρόπο ψαρέματος και ο πρόδρομος της απόκτησης ενός αξιόλογου εξοπλισμού στη συνέχεια.