Αμέτρητες φορές είχα περάσει από εκείνο το μαγαζί. Πολλές φορές είχα σκεφτεί να μπω μέσα, μα ποτέ δεν το είχα πράξει. Ήμουν περίεργος να δω από κοντά, να πιάσω στα χέρια μου, τα άγνωστα αλιευτικά εργαλεία, που χρησιμοποιούν οι ψαράδες επιφανείας. Ήθελα να δοκιμάσω και εγώ την τύχη μου, με ένα νέο τρόπο ψαρέματος. Ωστόσο γνώριζα πως όντως έχουν πιαστεί αξιόλογα ψάρια, με ψεύτικα δολώματα. Όταν τελικά πέρασα την πόρτα τού μαγαζιού και τα είδα από κοντά, μόνο γέλωτα μου προκάλεσαν. Καθώς γνωρίζω την πονηριά των ψαριών, σκέφτηκα πως αποκλείεται τα «δικά μας ψάρια», να ξεγελαστούν από ένα τέτοιο ομοίωμα. Ίσως μόνο, σε ένα μακρινό ωκεανό. Εδώ στα δικά μας νερά, τα ψάρια δεν πιάνονται με αυτές τις «χαζομάρες»...

Τα λόγια του πωλητή

Είχα και φυσικά ακόμα έχω, άγνοια για πολλά θέματα, πάνω σε αυτό το ψάρεμα. Μα όσο ασχολείται κανείς με αυτό, τόσο αρχίζει να καταλαβαίνει την φιλοσοφία του και να αντιλαμβάνεται που στηρίζεται η κάθε μια τεχνική. Έτσι όταν αποφάσισα να περάσω την πόρτα του μαγαζιού, βρέθηκα σε ένα χώρο με αντικείμενα άγνωστα. Ο πωλητής πρόθυμα με καλωσόρισε και με ρώτησε πως μπορεί να με βοηθήσει. Του είπα πως θέλω να ψαρέψω με καλάμι από την βάρκα, και χρειάζομαι κάποια βασικά εργαλεία για ξεκίνημα. Όταν με ρώτησε με τι τρόπο θα ψαρέψω, δεν ήξερα τι να του απαντήσω… Γρήγορα κατάλαβε την άγνοια μου. Με τρόπο ευγενικό με βοήθησε να ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα στο μυαλό μου και στην συνέχεια μου πρότεινε κάποιους βασικούς τρόπους για αρχή. Μου εξήγησε επίσης πως δουλεύει το κάθε διαφορετικό εργαλείο. Με τι τρόπο πρέπει να κουνάω το καλάμι, σε συνάρτηση με την αργή ή γρήγορη μανιβελιά στον μηχανισμό, έτσι ώστε να δίνω ζωή, σε κάθε πλάνο που θα χρησιμοποιώ.

Ψάρεμα με σιλικόνη. Ψάρεμα με τους μεταλλικούς πλάνους, ή με το συρόμενο μολύβι και την φουντίτσα στα αγκίστρια. Είναι τρόποι που μπορούν να σου δώσουν ένα πολύ καλό ψάρι. Μου εξηγεί με λεπτομέρεια και υπομονή ο πωλητής. Τέλος φεύγοντας από εκεί με αποχαιρέτησε, λέγοντας μια ατάκα που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Το βράδυ που θα γυρίσεις, θα έχεις μαζί σου και ψάρια. Απίστευτο μου φάνηκε κάτι τέτοιο. Το συναίσθημα της περιέργειας μέσα μου είχε φουντώσει. Δεν μπορούσα να περιμένω και πολύ. Με την πρώτη ευκαιρία θα πάω στο νερό, να δοκιμάσω τα νέα αλιευτικά εργαλεία, που έμοιαζαν με παιχνίδια ενός παιδιού, αν φυσικά έλειπαν τα κοφτερά αγκίστρια.

Στο νερό με ένα φίλο, τον Θανάση

Ο Θανάσης έχει ασχοληθεί με ψάρεμα από την ακτή. Με καλάμια ή απλές πετονιές τυλιγμένες σε καρούλες. Κάτι σκαμπάζει πιο πολύ από μένα κι είναι πιο ενημερωμένος σε τέτοια θέματα, όπου εγώ είχα «μαύρα μεσάνυχτα». Πήραμε λοιπόν την βάρκα, τα νέα μας εργαλεία κι ανοιχτήκαμε στο πέλαγος γεμάτοι όνειρα και δίψα, για πρωτόγνωρες εμπειρίες. Αν με έβλεπε κανείς, σίγουρα θα έβαζε τα γέλια, η άγνοια μου φαίνετε ακόμα κι από τον τρόπο που κρατώ το καλάμι. Ακόμα δεν ξέρω αν πήρα την σωστή απόφαση, την στιγμή που ο πωλητής με ρώτησε αν ο μηχανισμός που θα βάλω στο καλάμι, θέλω να είναι δεξιός ή αριστερός… Μα ξαφνικά εκεί που συζητάμε με το Θανάση και από κοινού προσπαθούμε να βγάλουμε μια άκρη με την νέα τεχνική ψαρέματος, ένοιωσα ένα τσίμπημα. Με την μία τραβώ το καλάμι όπου λυγίζει μέχρι κάτω. Η συζήτηση διακόπτεται και η έκφραση στα πρόσωπα μας, αλλάζει μονομιάς. Ψάρι; Ρωτά με αγωνιά ο Θανάσης… Δεν ξέρω τι να του απαντήσω, γιατί κι ο ίδιος δεν γνωρίζω. Μα κάτι ένοιωσα του αποκρίθηκα, ήταν χτύπημα…

Στην επόμενη φάση, δυστυχώς το ψεύτικο ψαράκι της σιλικόνης, έχει μπλέξει στο βυθό. Προσπαθούμε να ξεμπλέξουμε το δόλωμα, μετακινώντας την βάρκα πίσω, μπρος. Τελικά εκείνη την στιγμή φανήκαμε τυχεροί και καταφέραμε να το πάρουμε από τον βυθό. Αυτό ήταν και ένα από τα πρώτα μαθήματα, που μόνο με την εμπειρία μαθαίνεις. Ποτέ δεν οδηγείς το ψεύτικο, αντίθετα προς την αποχή. Για να το καταφέρεις αυτό, θα πρέπει να περάσουν πολλά χρόνια και η εμπειρία σου πρέπει να είναι μεγάλη. Μετά αλλάξαμε τον πλάνο και έριξα στο νερό το συρόμενο μολύβι που μοιάζει με κεφάλι ψαριού και την φουντίτσα με τα αγκίστρια. Έκανα ότι μου έλεγε ο Άκης, ο πωλητής του μαγαζιού που τα είχα αγοράσει. Σε λίγο ένοιωσα κόντρα έντονη και δύο απανωτά χτυπήματα. Τραβούσα το καλάμι πάνω και στο κατέβασμα έκανα όσες πιο πολλές, μανιβελιές μπορούσα. Η κόντρα ήταν πάντα αισθητή και τα χτυπήματα πιο έντονα μέχρι ενός σημείου. Ύστερα σταμάτησε να χτυπά και ένοιωθα μόνο βάρος… Τελικά βγήκε στη επιφάνεια. Τα χαμόγελα άστραψαν στα πρόσωπα και τον δύο. Με την απόχη ο Θανάσης ανεβάζει στην βάρκα την πρώτη στήρα…

Θρίαμβος… μέσα σε 55 λεπτά της ώρας από την πρώτη ριξιά και πιάσαμε στήρα!!! Την άλλη μέρα ανέφερα το σκηνικό στον πωλητή, τον Άκη. Μου είπε πως ήμουν τυχερός που έπιασα το ψάρι. Ποτέ δεν πρέπει να ανεβοκατεβάζω το καλάμι. Αυτό πρέπει να μένει σταθερό και να ανεβάζω το ψάρι κάνοντας μια σταθερή, αργή σε ταχύτητα ανάκτηση. Εκτός των πρώτων μέτρων που πρέπει γρήγορα να ανεβάσεις το ψάρι από το βυθό. Αν είναι μαυρόψαρο είναι επικίνδυνο να βραχώσει. Λογικά και εύκολα όλα αυτά στην θεωρία. Στην πράξη όμως δύσκολα μπορώ να πετύχω κάτι τέτοιο. Κρατούσα καλάμι, για πρώτη φορά. Εκτός από αυτό, εκείνη την στιγμή που χτυπά το ψάρι, όλα συμβαίνουν σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Για να ανεβάσεις το ποσοστό επιτυχίας, πρέπει να μην σε πιάνει πανικός. Μα πώς να καταφέρω εγώ κάτι τέτοιο; Ομολογώ ότι έτρεμαν τα χέρια μου, πιο έντονα από ότι σπαρταρούσε το ψάρι που έπιασα!

Κάθε περίπτωση και ένα βήμα μπροστά

Θα ήθελα πολύ εκείνη την μέρα, να έπιανα το μεγάλο ψάρι που άρπαξε το δόλωμα μου. Και ποιος δεν θα το ήθελε άλλωστε. Ωστόσο σκεφτόμουν πως τέτοια ψάρια, μπορεί να τα πιάσει, μόνο αυτός που ασχολείται χρόνια με αυτή την τεχνική. Όπως αποδείχτηκε και αυτός, που έχει τα αυτιά του ανοιχτά και ακούει τους έμπειρους ψαράδες επιφανείας. Βρέθηκα να συζητώ με διάφορα άτομα για αυτόν τον τρόπο και κατάλαβα από τα λεγόμενά τους, πράγματα κι αντιδράσεις που ως πρώτο στόχο έχουν να εξαντλήσουν τις δυνάμεις του ψαριού. Σε αυτή την φάση φαντάζομαι πως πρέπει να αντιμετωπίσω το ολοζώντανο ψάρι, που μάχεται με δύναμη να ξεφύγει από το αγκίστρι που είναι πιασμένο. Θεέ μου, ένα τόσο μεγάλο ψάρι να κρέμεται από ένα αγκίστρι, που είναι καρφωμένο στο στόμα του. Πόσο πολύ να το κοντράρεις, και πόσο γρήγορα να το ανεβάσεις στην βάρκα; Πρέπει γρήγορα να μάθω πώς να κουμαντάρω το θήραμα. Οι ευκαιρίες που θα έχω δεν θα είναι και πολλές. Μπορεί να περιμένεις ώρες για να έρθει η στιγμή που θα αρπάξει το δόλωμα, γι’ αυτό θα πρέπει να εκμεταλλευτώ στο ακέραιο την μια ή δύο περιπτώσεις που θα μου τύχουν. Ψύχραιμα, χωρίς την παραμικρή περιττή κίνηση. Εκείνη την μέρα ο Θανάσης είχε πάρει μαζί του και το ψαροτούφεκο. Αυτός θα βουτούσε και εγώ θα συνέχιζα το ψάρεμα με το καλάμι λίγο πιο ανοιχτά. Θα ακολουθούσα την πορεία του από απόσταση και σε συγκεκριμένο χρόνο που είχαμε κανονίσει εκ των προτέρων, θα τον συναντούσα. Έτσι τον άφησα σε ένα κάβο κι ανοίχτηκα λίγο πιο μέσα.

Έριξα το ιδιότροπο ψαράκι, που είναι φτιαγμένο από σιλικόνη και με βρεφική εμπειρία, προσπαθούσα να το κρατάω, όσο το δυνατόν πιο κοντά στο βυθό, καθώς με έσπρωχνε το επιφανειακό ρεύμα. Μετά από λίγο και ενώ δεν συνέβαινε απολύτως τίποτα, πέρασα την νοητή ευθεία του επόμενου κάβου. Το ρεύμα με οδήγησε στην μέση, αλλά ανοιχτά σε ένα μεγαλούτσικο κόλπο. Εκεί το ρεύμα έκοψε λίγο και έβλεπα το νήμα να μην έρχεται πλέον διαγώνια προς το βυθό και πίσω μου. Κατέβαινε πιο κάθετα κι εγώ απλώς ανεβοκατέβαζα το ψεύτικο δόλωμα. Έκανα αργή ανάκτηση για μερικά μέτρα κι ύστερα το άφηνα ελεύθερο, να ακουμπήσει στο πυθμένα και ούτω καθεξής. Σκέφτηκα να αλλάξω το ιδιότροπο ψαράκι με την μολυβοκεφαλή και να χρησιμοποιήσω έναν μεταλλικό πλάνο. Το βυθόμετρο που έχω είναι παλιάς τεχνολογίας. Μου το χάρισε πρόσφατα ένας φίλος, καθώς αυτός αγόρασε ένα καινούργιο πιο σύγχρονο.

Για πρώτη φορά στην βάρκα μπήκε βυθόμετρο. Με αυτό μπορώ να βλέπω το ανάγλυφο του βυθού και το βάθος. Εκεί που βρισκόμουν, κατά τα λεγόμενα του ηλεκτρονικού οργάνου ήταν 62 μέτρα. Κατέβασα τον πλάνο, μόλις ακούμπησε στο βυθό αμέσως το σήκωσα, ακλουθώντας πιστά τα λόγια του Άκη. Έγινε το θαύμα για δεύτερη φορά εκείνη την μέρα. Στην τρίτη κιόλας ανάκτηση, ένα γίγαντας του βυθού, που η μηδενική εμπειρία μου τον έκανε να φαίνετε ακόμα μεγαλύτερο, άρπαξε το δόλωμα. Ένιωσα χτυπήματα άνευ προηγουμένου και μια τιτάνια δύναμη μου τραβούσε διαρκώς το καλάμι προς τα κάτω. Αυτό είχε λυγίσει τόσο, που η μύτη του έμπαινε μέσα στο νερό. Συνέχισε μια διαρκή κόντρα με πολύ δυνατά, «βουβά» χτυπήματα. Σκέφτηκα πως τέτοια δύναμη έχει ο ροφός και στον φόβο μην βραχώσει, έσφιξα τα φρένα. Έτσι δεν θα μπορεί να πάει κι άλλο προς τα κάτω. Εγώ μπόρεσα και του πήρα, ελάχιστο νήμα κάνοντας μερικές μανιβελιές. Ωστόσο αυτό, τολμώ να πω, πως παραλίγο να μου πάρει το καλάμι από τα χέρια…

Πρωτόγνωρο συναίσθημα που μου προκάλεσε ταχυπαλμία. Μπόρεσα να κρατήσω αυτό το ψάρι περίπου 6 με 8 λεπτά και το μόνο που ένοιωθα ήταν μια τεράστια αργή πίεση και το ψάρι να κινείται προς τα ανοιχτά. Οι προσπάθειες μου δεν είχαν καμμία τύχη, μπροστά στο θεριό που είχε πιαστεί. Ύστερα από μερικά λεπτά, ένοιωσα ένα απότομο χτύπημα και μετά καμιά απολύτως κόντρα. Το ένα ζευγάρι αγκίστρια που είχα πάνω στον πλάνο, έκοψαν την σάρκα του, στο τέλος κατάφερε να ελευθερωθεί. Έφερα τον πλάνο στην βάρκα προσπαθώντας να ηρεμήσω από το σοκ που είχα πάθει. Λάθη επί λαθών μου στέρησαν το μεγάλο ψάρι. Κι όμως κατά κάποιο τρόπο επωφελήθηκα. Από εκείνη την φάση έδωσα άπλετη εμπιστοσύνη στα εργαλεία που είχα αγοράσει. Δεύτερον και κυριότερον δεν έπρεπε σε καμία περίπτωση να σφίξω τα φρένα. Αντιθέτως, αν τα πείραζα εκείνη την στιγμή, που και αυτό λάθος είναι, έπρεπε να τα λύσω. Να αφήσω το ψάρι να παίρνει νήμα με δυσκολία, έτσι θα υπήρχαν πολλές πιθανότητες να το κουράσω. Μα πώς να τα κάνω αυτά εγώ, που κρατούσα καλάμι για πρώτη φορά στην ζωή μου…

Από την περιγραφή που έκανα στο Άκη, συμπέρανε πως μάλλον είχε πιαστεί, μεγάλο μαγιάτικο… Για να μάθω να ψαρεύω με καλάμι, πρώτα θα πρέπει να περάσω πολλές ώρες στην θάλασσα. Πρέπει να μου τύχουν διάφορες περιπτώσεις, ασχέτως ευνοϊκού ή όχι αποτελέσματος, και μέσα από την δικιά μου αντιμετώπιση, να βγάλω κάποια συμπεράσματα. Ωστόσο δεν θα αποκρύψω πως έλαβα μεγάλη βοήθεια από τα λεγόμενα του.

Ένα ονειρικό ψάρι στην βάρκα μου…

Αισίως έχει περάσει ένα μεγάλο χρονικό διάστημα που ψαρεύω με το καλάμι. Κάτι έχω πιάσει. Κυρίως μικρότερα μαύρα ψάρια. Έχω αρχίσει να κατανοώ κάποια πράγματα στο ψάρεμα επιφανείας από την βάρκα και αναζητώ την στιγμή που θα έρθω αντιμέτωπος με μια σφυρίδα ή ένα καλό κόκκινο ψάρι. Φαντάζομαι πως στα βάθη των 50 με 60 μέτρων, κάτι θα μπορούσα να βρω. Ο βυθός πιο μέσα από τον κάβο δημιουργεί ένα ισοβαθή 55 μέτρων, που έχει αρκετά ανώμαλα σημεία. Εικάζω πως έχει βράχους χαμηλούς μέσα σε ψιλή αμμούδα. Ιδανικός τόπος για μια σφυρίδα. Το ηλεκτρονικό όργανο όμως, δεν έχει την ακρίβεια που χρειάζεται για να βλέπω την ύπαρξη ψαριών του ίδιου, ή διαφορετικού είδους. Ωστόσο μην έχοντας κάτι άλλο να κάνω, δοκιμάζω την τύχη μου, όσο πιο διακριτικά μπορώ. Έσβησα τον κινητήρα του σκάφους αρκετά μακριά και άφησα το ρεύμα να με παρασύρει πάνω από τον τόπο. Έριξα το ιδιότροπο σιλικονούχο ψαράκι με την μολυβοκεφαλή, πρόσεχα να μην μου πλέξει κάτω. Παρακαλούσα την θάλασσα για ένα ψάρι… Την δεύτερη φορά που πέρασα από πάνω, ένα δυνατό τράβηγμα μου λύγισε το καλάμι. Ψάρι!!!

Τράβηξα το καλάμι απότομα πάνω και έκανα γρήγορα όσο πιο πολλές μανιβελιές μπορούσα. Το είχα καρφώσει σίγουρα. Ξεκίνησε η μάχη… Το ψάρι χτυπιέται σαν δαιμονισμένο, προσπαθώντας να βγάλει από πάνω του το κοφτερό αγκίστρι. Βουτούσε προς τα κάτω με ορμή και εγώ προσπαθούσα να το φρενάρω έχοντας πλέον καταλάβει τι πρέπει να κάνω. Η πρώτη βουτιά σταμάτησε και στην συνέχεια ένιωθα απανωτά χτυπήματα. Μπόρεσα να το σηκώσω από τον βυθό, χωρίς βέβαια να γνωρίζω τι επρόκειτο να συμβεί σε λίγο. Καθώς το ανέβαζα δύσκολα, το ψάρι ξανά βουτά προς τα κάτω. Με πρωτόγνωρη ψυχραιμία το συγκρατώ και αρχίζω εκ νέου, να το ανεβάζω, κερδίζοντας το νήμα που μου είχε πάρει. Η αντίσταση ήταν μεγάλη, καταλάβαινα πως ούτε εύκολα θα ερχόταν, ούτε μικρό ψάρι ήταν, σαν κι αυτά που είχα πιάσει μέχρι στιγμής. Καθώς το έφερνα μετά την δεύτερη βουτιά που είχε κάνει, αντέδρασε ξανά. Αυτή η τρίτη βουτιά που έκανε, ήταν και η τελευταία… Η πιο μεγάλη σε διάρκεια. Αισθάνθηκα πως ήταν η ύστατη προσπάθεια του ψαριού, να απαλλαγεί από το αγκίστρι. Κράτησε τόσο πολύ, που μου φάνηκε ατελείωτη. Όσο νήμα του είχα πάρει με μεγάλη δυσκολία, μου το πήρε πίσω.

Η αλήθεια είναι, πως ήμουν πιο έτοιμος, πιο ψύχραιμος, να το αντιμετωπίσω. Με υπομονή κατάφερα να το σταματήσω για τρίτη φορά. Η εφιαλτική βουτιά για τον θηρευτή και το θήραμα, επιτέλους σταμάτησε κι άρχισα να ανακτώ το νήμα αργά με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα. Η πίεση ήταν μεγάλη, σταδιακά όμως μειωνόταν όσο αυτό ερχόταν πιο κοντά στην επιφάνεια. Τα χτυπήματα ήταν πιο αραιά και πιο αδύναμα. Πίστεψα πως θα το πιάσω κι όσο έβλεπα τα χρώματα στο νήμα που κατά δέκα μέτρα αλλάζουν, να πλησιάζουν στην πρώτη δεκάδα, έπαιρνα πιο πολύ θάρρος. Στα τελευταία μέτρα το ψάρι δεν είχε δύναμη να αντισταθεί. Τελικά βγήκε στην επιφάνεια σκασμένο. Ήταν μια πολύ όμορφη σφυρίδα, μα το κυριότερο δεν ήταν αυτό, αλλά πως ήταν το πρώτο γερό ψάρι που ανέβαινε στην βάρκα μου… Τότε άκουσα τους γλάρους να κρώζουν με διαφορετικό τρόπο, λες και μέσα από την κραυγή τους έβγαινε μια επικρότηση για την προσπάθεια και την επιτυχία μου. Παράλληλα μια ανησυχία κι ένας θρήνος για το ψάρι, που βγήκε σχεδόν νεκρό στην επιφάνεια…

Ένας νέος δρόμος ανοίγεται…

Έχω πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μου κι αν μου το επιτρέψει ο μεγαλοδύναμος θεός και η θάλασσα μαζί, θα ήθελα να το εξελίξω όσο πιο πολύ γίνεται. Συνολικά μέχρι στιγμής, στα τρία μεγάλα ψάρια, έπιασα το ένα. Λογικό ποσοστό για έναν αρχάριο… Είναι σημαντικό το ότι κατάφερα να τα ξεγελάσω. Συνέβη γιατί οδήγησα το ψεύτικο δόλωμα σωστά, χαμηλά στον βυθό. Αυτό από μόνο του, είναι ένα βήμα μπροστά. Ωστόσο με την συνεχή τριβή, το ποσοστό επιτυχίας θα είναι μεγαλύτερο. Όσο γίνεται πιο σύντομα, πρέπει να συνηθίσω τον χώρο και τον χρόνο που βρίσκομαι μια συγκεκριμένη στιγμή. Ακόμα να μην χάνω επαφή με οποιοδήποτε πλάνο χρησιμοποιώ.

Να τον αισθάνομαι διαρκώς, σε κάθε κίνηση που κάνει. Να οπλιστώ με τεράστια υπομονή και να μην βιάζομαι να βγάλω συμπεράσματα τόσο γρήγορα. Αν είμαι συχνά στο νερό, είναι σίγουρο πως θα τύχουν διαφορετικές περιπτώσεις, που θα με κάνουν να μάθω πράγματα που ούτε καν περνούν από το μυαλό μου. Το ψάρεμα επιφανείας από την βάρκα, μπορεί να φαίνεται βαρετό, για κάποιους που ακόμα δεν έχουν νιώσει την δύναμη του ψαριού, να τους τραβά το καλάμι μέχρι κάτω. Αν την νιώσουν έστω και μία φορά, τότε θα αλλάξουν γνώμη. Εκείνο το βίαιο τράβηγμα και τα χτυπήματα του ψαριού, δύσκολα ξεχνιούνται. Ακόμα είναι μόνο η αρχή, τα ψάρια που έχω πιάσει μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού, παρόλα αυτά νιώθω την αγωνία να κορυφώνεται την στιγμή που ρίχνω το ψεύτικο δόλωμα στο νερό και το βλέπω να χάνεται στο μπλε της θάλασσας…

 Ο Λεωνίδας Δραπανιώτης έχει μεγάλη σχέση με την θάλασσα, μιας και είναι ένας πολύ έμπειρος ψαροτουφεκάς. Είναι μάλιστα για πολλά χρόνια αρθρογράφος στο "αδελφό" περιοδικό ΒΥΘΟΣ.