Τι να πρωτογράψω για αυτό το πανέμορφο ψάρι που όσο όμορφο και πονηρό και αν είναι, η νοστιμιά του τα ξεπερνάει όλα. Σε αυτό το άρθρο φίλοι μου θα διαβάσουμε μαζί και θα προσπαθήσουμε να καλύψουμε όλα όσα μας ενδιαφέρουν για την βασίλισσα της Μεσογείου. Θα δούμε τον τόπο διαβίωσης, τον τρόπο αλιείας, την τροφή της, τα εξωτερικά χαρακτηριστικά της και τι μπορούμε να μάθουμε από αυτά, καθώς και πολλές ακόμα χρήσιμες πληροφορίες, που σίγουρα θα μας βοηθήσουν.
Η συναγρίδα έχει ασημί χρώμα στο σώμα της που συνοδεύεται με εκείνο το όμορφο μπλε-γαλάζιο. Έχει οβάλ σώμα με μεγάλο κεφάλι και δυνατά κοφτερά δόντια που σκίζουν στην κυριολεξία το θήραμα της, όπως ακριβώς έχουμε δει τα σκυλιά όταν κουνάνε με δύναμη δεξιά και αριστερά το κεφάλι τους. Έτσι ακριβώς το στόμα της έχει μπροστά 4 μεγάλα δόντια που ξεχωρίζουν και χρησιμοποιούνται για να καρφώσει και να ξεσκίσει το αλίευμα της ή το πιθανό εισβολέα μόνο και μόνο επειδή είναι ψάρια χωροκρατικά. Δηλαδή στο μέρος που ζουν να μην επιτρέπουν σε άλλον «εισβολέα» να μπει σε αυτή τη περιοχή. Έχουν πιαστεί ψάρια του είδους σε λίγα μόλις μέτρα νερού μέχρι και 180-200 μέτρα βάθος μέσο όρο. Το μήκος της συναγρίδας είναι κατά μέσο όρο περίπου 40-60 πόντους και δεν είναι λίγες οι φορές που φτάνει και ξεπερνάει τους 100 πόντους.
Το σύνηθες βάρος είναι περίπου 2.5 κιλά έως 4.700 και δεν λείπουν οι φορές που ξεπερνάει και τα 12 με 14 κιλά. Έχει προσαρμοστεί και ζει σε όλη τη Μεσόγειο Θάλασσα. Τις αρέσουν οι τόποι με λασποτραγάνα ή βράχια και όπου υπάρχει έντονη κινητικότητα σε ψιλόψαρα. Στη διατροφική της λίστα δεν μπορούμε να παραλείψουμε τα μαλάκια καθώς και τα κεφαλόποδα. Τα γκρέμια ή αλλιώς τα απότομα κατεβάσματα του βυθού είναι τα καλύτερα σημεία για να την συναντήσουμε. Γιατί προσφέρουν στο ψάρι καλύτερα σημεία επίθεσης στη λεία του, η οποία μπορώ να πω ότι είναι γρήγορη και ακαριαία. Σκοτώνει και μετά τρώει. Ανήκει στην οικογένεια των Σπαρίδων και η επιστημονική της ονομασία είναι Dentex - Dentex.
Αυτό το πανέμορφο και πολύ νόστιμο ψάρι έχει υψηλό δείκτη νοημοσύνης. Έχει παρατηρηθεί ότι από ένα κοπάδι όταν καταφέρουμε και πιαστούν στην αρματωσιά μας ένα δύο ψάρια αμέσως μετά πονηρεύουν και είναι πολύ διστακτικά και ως προς την επίθεση και ως προς να φάνε το δόλωμα μας στη συνέχεια. Και αυτή η συνήθεια δεν μένει μόνο στην ίδια μέρα, αλλά ακολουθεί και την επόμενη ή επόμενες φορές που θα επισκεφτούμε το τόπο. Φυσικά αυτό γίνεται γιατί είναι πολύ καχύποπτα ψάρια και πολύ πονηρά. Από τύχη ίσως πιάσουμε ένα ψάρι. Από εκεί και πέρα για να συνεχίσουμε να πιάνουμε ψάρια του είδους καλό είναι να είμαστε και εμείς πολύ προσεκτικοί και πονηροί. Χρειάζονται σωστές αρματωσιές και πολύ πιθανόν να παίζουν ρόλο και οι ώρες που τρώνε τα ψάρια. Όπως και το δόλωμα που θα χρησιμοποιήσουμε και τον τρόπο που θα ψαρέψουμε κάποιο ψάρι.
Υπάρχουν 2 ειδών γνώμες.
Η πρώτη μας λέει να ψαρέψουμε το ψάρι με την ησυχία μας και σιγά σιγά να το φέρουμε στο σκάφος και να ευχαριστηθούμε ψάρεμα καθώς επίσης αν έχει πιαστεί επιπόλαια να μην ξεψαρίσει. Και υπάρχει και η άλλη άποψη να σφίξουμε τα φρένα και να το φέρουμε «μαλλιοκούβαρα» στο σκάφος ώστε να μην πονηρευτούν τα άλλα ψάρια του είδους. Η άποψη μου και το ψάρεμα μου κυμαίνεται κάπου στη μέση. Δεν μπορώ να πω ότι είμαι περισσότερο ή λιγότερο προς την μια ή την άλλη άποψη. Οι συναγρίδες είναι πολύ ιδιαίτερα ψάρια. Μου έχει τύχει να ζήσω σχεδόν τα πάντα. Και πάντα εκεί που πιστεύω ότι τα έχω μάθει όλα για αυτήν, έρχεται και συμβαίνει κάτι που με κάνει να αναθεωρώ ότι ήξερα. Έχω την τύχη να χτυπήσουν στην αρματωσιά μου συναγρίδες καθ’ολη την διάρκεια της μέρας αλλά και της νύχτας. Πιστός οδηγός μου πια στο ψάρεμα μου το φεγγάρι. Μόνο αυτό με φέρνει πιο κοντά στις διαθέσεις των ψαριών. Οι φάσεις της σελήνης επηρεάζουν την συμπεριφορά της συναγρίδας, όπως και η θερμοκρασία νερού αλλά και η εποχή. Σε συνδυασμό όλων αυτών με την ταυτόχρονη εμπειρία που αποκτάμε κάθε χρόνο, μπορούμε να έχουμε μια γενική αντίληψη ως προς την ώρα, το βάθος και την διάθεση που θα έχουν οι συναγρίδες. Και φυσικά με τον τρόπο που θα τις δελεάσουμε.
Ο τρόπος που μπορούμε να αλιεύσουμε μια συναγρίδα ποικίλει. Μπορούμε με παραγάδι, με μονοκάλαρο, με παραδοσιακή συρτή με βαρίδια ή μολύβι φύλακα. Με κοντοφύλακα, verticall jigging ή slow jigging, καμπούρα ή tai rubber (free slider) ακόμα και με inchiku. Σιλικονούχα ψάρια και οτιδήποτε γενικότερα μπορεί να παρουσιαστεί από όλα αυτά που είναι στη τροφική αλυσίδα της συναγρίδας μπορεί να την ξεγελάσει. Πόσες φορές θυμάμαι δόλωνα καλοκαίρι ζαργάνα και έκανα στα μεσόνερα συρτή για κάποιο μαγιάτικο σε βάθη από 30 μέχρι 60 μέτρα νερό και στα γκρέμια σηκωνόντουσαν συναγρίδες για να έχω την τύχη να γίνω μάρτυρας σε στιγμές έντονης χαράς όταν έβλεπα μια όμορφη συναγρίδα να βρίσκεται στο πάτωμα του σκάφους. Και να βλέπω αυτό το όμορφο μπλε χρώμα μπροστά μου. Στιγμές που δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψουμε.
Έχω παρατηρήσει ότι όσο πιο μεγάλα είναι αυτά τα ψάρια τόσο πιο καχύποπτα γίνονται, αλλά έχουν μια άλλη θετική για εμάς πλευρά. Όταν αποφασίσουν να κάνουν επίθεση τότε δεν τα σταματάει τίποτα. Θα ανοίξουν το στόμα τους θα κάνουν την επίθεση και εμείς θα νιώσουμε κάτι στην άλλη άκρης της πετονιάς μας, εκεί κάτω στο βυθό, να τραβάει με μανία. Η δύναμη που έχουν ψάρια πάνω από 8 κιλά δεν περιγράφεται. Από προσωπική μου εμπειρία ένιωθα στην αρχή ότι είναι κάτι μεγάλο, ίσως μαύρο. Αλλά η δύναμη και η ταχύτητα που έχουν στο πρώτο φευγιό δεν συγκρίνεται. Πραγματικά τα μεγάλα άτομα του είδους στην αρχή που θα πιαστούν στη πετονιά μας δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Τουλάχιστον μέχρι τα μεσόνερα όπου τα ψάρια βγάζουν «φούσκα» και έρχονται πιο μαλακά και σίγουρα προς τα επάνω. Γιατί στην αρχή που τα δίνουν όλα και ξεκινάνε ένα ωμό φευγιό και αισθανόμαστε και ταυτόχρονα δυνατές κουτουλιές, το μόνο που κάνουμε είναι να περιμένουμε να χαλαρώσει λίγο αυτή η ωμή δύναμη. Πραγματικά βασίλισσες του βυθού σε όλα. Χρώμα, γεύση και εξυπνάδα .
Εξοπλισμός
Όσον αφορά γενικότερα τον εξοπλισμό, νήματα, πετονιές και καλάμια δεν χρειάζεται κάτι το εξειδικευμένο ή το ακραίο. Χωρίς να σημαίνει ότι αν υπάρχει η οικονομική δυνατότητα ότι δεν θα μας βοηθήσουν περισσότερο ακριβότερα και σωστά εργαλεία. Η κάθε τεχνική χρειάζεται το χρόνο της και τα σωστά εργαλεία. Ειδικά σε αυτό το ψάρι που η κάθε μας επιλογή και αγορά θα έχει ως τελικό στόχο την επιτυχία μας σε ένα ψάρι που είναι μετρημένες οι φορές που πιάνεται στα αγκίστρια μας. Αναλόγως τη πίεση που του ασκούμε και που νιώθει δεν επιτίθεται σε τίποτα τόσο απλά και τόσο εύκολα. Σε μια σωστή παρουσίαση του δολώματος και σωστό στήσιμο απέναντι στα πατωτά ρεύματα και όχι της επιφανείας, δεν θα αργήσουν να φέρουν την επίθεση στην αρματωσιά μας και το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Αγκίστρια που θα χρησιμοποιήσουμε σε οποιαδήποτε τεχνική, χρειαζόμαστε να είναι δυνατά και να έχουν αρπάδι κοφτερό για να περάσουν την στοματική κοιλότητα και να διαπεράσουν τυχόν λέπι ή κόκκαλο που θα βρεθεί στο δρόμο τους. Ώστε στα δυνατά βίαια τινάγματα και φευγιά όλη τη κόντρα να την τρώει η νούλα του αγκιστριού και έτσι να γλιτώσουμε τυχόν ξαγκιστρώματα από επιπόλαια αγκιστρώματα, που δεν έχουν διαπεράσει καλά το στόμα του ψαριού και έτσι να επέλθει το πολύ πιθανό ξαγκίστρωμα. Δεν χρειάζονται μεγάλα σε μέγεθος αγκίστρια πχ πάνω από 7/0 για ζωντανά και νωπά και πάνω από 1 ή 2 νούμερο για slow, όπως και στα παραγάδια με ζωντανό ή νωπό ένα σκαθαρωτό με μικρά αγκίστρια είναι αρκετό.
Ο λόγος είναι ότι σε δοκιμές που έκανα σε μεγαλύτερα αγκίστρια, υπήρχαν περισσότερες αστοχίες σε μεσαίου μεγέθους ψάρια ενώ σε μεσαία αγκίστρια πιανόντουσαν και μεσαίου και μεγάλου μεγέθους ψάρια. Ίσως λειτουργεί έτσι η επίθεση τους που η αναρρόφηση και η όλη διαδικασία της επίθεσης της συναγρίδας ευνοεί μεσαίου μεγέθους αγκίστρια. Το χρώμα δεν παίζει κανένα ρόλο. Κόκκινα, ασημί, μαύρα κτλ όλα δουλεύουν. Μακάρι το πρόβλημα να ήταν στο χρώμα του αγκιστριού. Θα είχαμε λύσει όλοι μας το πρόβλημα που να κάνουμε αυτά τα ψάρια να επιλέγουν τις αρματωσιές μας συχνότερα .
Ώρες
Οι ώρες, ανάλογα την εποχή ίσως μας βοηθήσουν. Κάποιες φορές τα μεγάλα άτομα του είδους κάνουν επίθεση πολύ πρωινές ώρες ή πριν δύσει ο ήλιος. Κατά την διάρκεια της μέρας μεσαίου προς μεγάλου μεγέθους ψάρια ίσως τα συναντήσουμε στην αρματωσιά μας. Την νύχτα τώρα είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο πότε μπορούμε να ψαρέψουμε επιτυχία και σε ποια μέτρα και ποιες εποχές και είναι ένα πολύ εξειδικευμένο μέρος αυτός που σίγουρα κάποια στιγμή θα δούμε μαζί. Όσον αφορά τώρα γενικότερα κατά την διάρκεια της μέρας τα πάντα είναι πιθανά. Δεν είναι λίγες οι φορές που μέσα στο καταμεσήμερο αποφασίζουν τα ψάρια να φάνε. Όπως δεν είναι λίγες οι φορές που τρώνε ότι βρουν μπροστά τους και δεν βλέπουν τίποτα που μπορεί να τους αντισταθεί και να τους γίνει εμπόδιο στην επίθεση τους. Τι κάνουμε όμως τις υπόλοιπες φορές που είναι πολύ πονηρεμένα και διστάζουν. Και αυτές οι φορές είναι και οι περισσότερες δυστυχώς για εμάς και ευτυχώς για τις συναγρίδες. Τότε είναι που εμείς καλό είναι να δοκιμάζουμε, να προσέξουμε ώρες, δολώματα, ρεύματα, τρόπο αλιεύματος δηλαδή με τι τρόπο θα ψαρέψουμε μια όμορφη συναγρίδα κτλ. Κτλ.
Συναγρίδα και μαγείρεμα
Στο μαγείρεμα το μόνο που πρέπει να προσέξουμε είναι να μην στεγνώσουμε το κρέας της. Είναι μύθος ότι τα μεγάλα ψάρια έχουν πολύ σκληρό κρέας και είναι άνοστα. Το μόνο που χρειάζεται είναι, ότι το πρώτο που καλό είναι να κάνουμε όταν πιάσουμε μια συναγρίδα ( και όχι μόνο, ισχύει για όλα τα αλιεύματα ) να το θανατώσουμε γρήγορα ώστε να μην εκκρίνει διάφορες ουσίες που κάνουν σκληρό το κρέας του και άνοστο και μετά έρχεται το επόμενο στάδιο του μαγειρέματος που προσέχουμε μην στεγνώσουμε το κρέας. Αυτό είναι πολύ μαλακό, γευστικό και έχει μια ποσότητα λίπους που σε συνδυασμό με το κρέας το κάνει μαλακό και λιπαρό. Όποιος φίλος προσέξει αυτές τις δύο συμβουλές μου είμαι σίγουρος ότι θα καταλάβει μεγάλη διαφορά.
Η ακαριαία θανάτωση του ψαριού επιτυγχάνεται με ένα μυτερό μαχαίρι που καρφώνουμε ανάμεσα στα μάτια και λίγο πιο πάνω που με ένα κάρφωμα στον εγκέφαλο πεθαίνει ακαριαία και το βασικότερο δεν βασανίζεται να αργοπεθαίνει μόνο του. Σε αυτό το τομέα χρειάζεται λίγο να είμαστε πιο σωστοί απέναντι στο θήραμα και να μην το αφήνουμε να αργοπεθαίνει μέσα στο ψυγείο ή κρατώντας το ψάρι για φωτογραφίες μέχρι να πεθάνει στα χέρια μας. Πέρασαν και για μένα χρόνια για να το καταλάβω αλλά ευτυχώς το κατάλαβα σχετικά νωρίς. Σεβασμός στο ψάρι είναι η αρχή και το τέλος μιας ψαρευτικής εξόρμησης. Ελπίζω και εύχομαι με τα χρόνια να υπάρχει μια σωστή παιδεία πάνω σε αυτά τα θέματα και όχι βαρβαρότητα και επίδειξη δύναμης και ασέβειας πάνω στο τρόπαιό μας.
Έτσι φίλοι μου αναγνώστες φτάνουμε μαζί στον επίλογο του άρθρου με πρωταγωνιστή την συναγρίδα και διάφορα άλλα που κεντρικό θέμα φυσικά είναι αυτό το υπέροχο ψάρι. Πόθος πολλών, και δικός μου φυσικά. Γενικότερα το ψάρεμα είναι ένα όμορφο χόμπι που μας κάνει να αισθανόμαστε όμορφα, και όταν ψαρεύουμε και όταν μοιράζουμε μεταξύ μας τις γνώσεις μας. Το σημαντικό που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι η θάλασσα ανήκει σε όλους. Χρειάζεται το σεβασμό μας και δεν είναι τσιφλίκι κανενός. Λυπάμαι για περιστατικά που διαρκώς τυχαίνουν και αποδεικνύουν ότι ανάμεσα μας υπάρχουν και άτομα που δυστυχώς βλέπουν τα πράγματα αλλιώς. Ευτυχώς είναι λίγα – ελάχιστά, που δεν μπορούν να διαβάλλουν ούτε την αγάπη μας για την θάλασσα και το ψάρεμα ούτε και με τις πράξεις τους να διαβάλλουν ολόκληρα χωριά και περιοχές που υπάρχουν αξιόλογα άτομα που αγαπούν την θάλασσα.
Το ψάρεμα είναι το χόμπι μας που μας κάνει να ξεχνιόμαστε. Εύχομαι σε όλους καλές επιστροφές και υπομονή, γιατί κάθε αποτυχία έχει σκοπό να μας κάνει πιο δυνατούς. Καλές θάλασσες σε όλους.